امروزه عدم آگاهی افراد به استفاده و شرایط نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه باعث شده که خطرات و اتفاقات ناگوار بسیاری همانند آتش سوزی، انفجار و… بوجود بیاید. به همین منظور ما در این مقاله سعی داریم تا جهت کاهش بروز خطرات احتمالی ناشی از استفاده مواد شیمیایی، شما متخصصان را با شرایط نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه و نحوه نگهداری آن ها آشنا نماییم.

شرایط نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه

آزمایشگاه ها یکی از مکان های مناسب جهت نگهداری مواد شیمیایی می باشند که برای به حداقل رساندن خطرات احتمالی لازم است تا افراد شرایط و ویژگی های خاصی را رعایت نمایند. این شرایط شامل نکات زیر می باشد:

• برای نگهداری مواد شیمیایی، لازم است تا آزمایشگاه از یک کپسول آتشنشانی متناسب با ویژگی مواد برخوردار باشد. (عموما برای این مکان ها از کپسول آتش نشانی پودری استفاده می شود.)
• لازم است تا آزمایشگاه از سیستم تهویه هوای مناسب برخوردار باشد.
• قرار داشتن دو سطل شن جهت وقوع آتش سوزی و خاموش کردن حریق
• قرارگیری دوش و چشم شوی اضطراری جهت شست و شوی چشم و دوش آب سرد
• تنظیم دما و رطوبت محیط آزمایشگاه جهت نگهداری مواد شیمیایی
• در صورت نگهداری مواد در یخچال و محیطی سرد، لازم است تا آزمایشگاه از یک یخچال برخوردار باشد.

البته لازم به ذکراست که یخچال مناسب جهت نگهداری مواد غذایی باید از یخچال نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه جدا باشد.

نحوه نگهداری مواد شیمیایی

• جهت نگهداری مواد شیمیایی لازم است تا مواد را از تابش مستقیم نور خورشید و حرارت دور نگه دارید.
• مانع از نگهداری مواد شیمیایی در زیر هود آزمایشگاهی شوید.
• لازم است تا مواد اسیدی و مواد قلیایی را بصورت جداگانه نگهداری نمایید. (همچنین لازم است تا اسید های آلی و اسیدهای اکسید کننده بصورت مجزا نگهداری شوند.)
• مواد سمی و مواد واکنش پذیر باید در محل هایی مناسب نگهداری شوند. ( لازم است مواد سمی در محیطی با تهویه مناسب و مواد واکنش پذیر در محیطی بدور از ضربه و حرارت نگهداری شوند.)

ظروف نگهداری مواد شیمیایی

در صورت نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه لازم است تا از ظروف و ابزار مناسب برای هر مواد استفاده نمایید تا در صورت بروز هر گونه خطر احتمالی در امان باشید.

مواد شیمیایی مورد استفاده در آزمایشگاه ها دارای انواع مختلفی می باشند که باید بر اساس نوع ویژگی هر کدام، از ظروف مناسب جهت نگهداری آنها استفاده نمایید که در زیر به بررسی هر یک می پردازیم.

• ظروف نگهداری مواد شیمیایی قابل تجزیه و واکنش انفجاری در فشار معمولی و حرارت

برای نگهداری این مواد همانند تری نیتروتولوئن و اسید پیکریک، لازم است از ابزار و ظروفی همانند جعبه، بطری، مخزن فلزی و یا شبکه هایی زیر آب استفاده شوند تا از مواد اکسید کننده و وارد شدن ضربه های احتمالی دور باشند.

• ظروف نگهداری مواد شیمیایی قابل تجزیه و واکنش انفجاری در صورت وارد کردن حرارت کافی

جهت نگهداری این مواد نیز همانند هیدرازین و نیترات سلولز، باید از ظروف مخصوص (سیلندر های استیل) استفاده شوند تا از ضربات فیزیکی در صورت جابجایی و ایجاد حرارت و جرقه در امان باشند.

• ظروف نگهداری مواد شیمیایی ناپایدار (موادی که دچار تغییرات شیمیایی شده ولی قابل انفجار نیستند)

این مواد نیز همانند فسفر سفید، سدیم و لیتیم، لازم است تا در قوطی و ظروف آب بندی شده (بدور از آب) و در فضایی خنک و محیطی تحت نیتروژن، نگهداری شوند.

• ظروف نگهداری مواد شیمیایی پایدار (موادی که در فشار بالا و حرارت قابلیت ناپایدار شدن را دارند)

ظروف لازم برای نگهداری این مواد نیز همانند روی و فسفر قرمز، باید به گونه ای باشند تا این مواد را در برابر آسیب ها و ضربات فیزیکی در امان نگه دارد. این ظروف نیز باید کاملا آب بندی شده باشند و در محیطی خنک و خشک، بدور از مواد اسیدی، هیدروکسیدهای قلیایی و هیدروکربن های هالوژنه، نگهداری شوند.

• ظروف نگهداری مواد شیمیایی پایدار (موادی که در شعله، در حالت عادی از پایداری برخوردارند)

این دسته از مواد که حتی با آب نیز واکنش نمی دهند، باید در ظروفی کاملا بسته (سر بسته) نگهداری شوند.

• ظروف نگهداری مواد شیمیایی خورنده

مواد خورنده همانند اسید ها و بازها، به جهت جلوگیری از آسیب رساندن به ظروف خود لازم است تا علاوه بر ظرف شیشه ای درون یک ظرف دیگر و در محیطی با تهویه مناسب هوا قرار گیرند.

• ظروف نگهداری مواد رادیواکتیو

این دسته از مواد نیز لازم است تا در محفظه هایی سربی و محیط هایی غیر قابل نفوذ نگهداری شوند.

قفسه نگهداری مواد شیمیایی

کمد نگهداری مواد شیمیایی، شامل قفسه های مخصوصی است که در آزمایشگاه ها جهت نگهداری مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرند که در صورت استفاده از این قفسه های نگهداری مواد، لازم است تا متخصصان به نکات زیر توجه نمایند:

• در ابتدای امر لازم است تا قفسه ها را به کمک پیچ، به زمین و دیوار محکم کنید
• برخورداری قفسه ها از یک لبه، جهت عدم افتادن و لیز خوردن مواد شیمیایی
• استفاده از کمدهایی با در های مات جهت نگهداری مواد شیمیایی حساس به نور
• استفاده از قفسه هایی با در نگهدارنده جهت نگهداری مواد شیمیایی خورنده
• لازم است مواد داخل قفسه ها از علامت GHS (مواد شیمیایی) برخوردار باشند
• لازم است تا در کنار هر قفسه لیست مواد نگهدارشونده در قفسه مشخص شود
• و همچنین لازم است تا هر قفسه از برگه ایمنی مواد شیمیایی برخوردار باشد تا مصرف کنندگان براحتی بتوانند از آن ها استفاده نمایند.

فروش مواد شیمیایی

چنانچه قصد خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی و یا مواد شیمیایی صنعتی را دارید شرکت سفیر آزما کیان یکی از مناسب ترین مراکز ارائه دهنده و فروش مواد شیمیایی و تجهیزات آزمایشگاهی در ایران می باشد که علاوه بر ارائه خدمات پس از فروش، همواره در تلاش است تا تمامی محصولات و تجهیزات شیشه ای آزمایشگاه و مواد شیمیایی را با کیفیتی بالا به خریداران عزیز عرضه نماید.