بوتانول نرمال (بوتیل الکل، بوتانول) چیست ؟
بوتانول نرمال (بوتیل الکل، بوتانول) چیست ؟ :
بوتانول نرمال (بوتیل الکل، بوتانول) مایعی بی رنگ، خنثی با بوی ملایم الکلی می باشد. بوتانول عملاً با تمام نسبت ها با حلال های آلی امتزاج پذیر است. بوتانول بیشتر از 7/19% وزنی آب را در 20 درجه سانتی گراد حل نمی کند. آب در این دما 4/7% وزنی از بوتانول را حل می کند. بوتانول با آب یک آزئوتروپ تشکیل می دهد، که دارای 38% آب است و در دمای 92/4 درجه سانتی گراد می جوشد.
قدرت حلال
بوتانول حلال خوبی برای چربی ها، روغن ها، انعطاف دهنده ها و اکثر رزین های طبیعی، برای اتیل سلولز و انواع مووتیال B (پلی وینیل بوتیرال ها)، برای رزین های بر پایه آلدهیدها، کتون ها و فنول، برای رزین های اوره فرمالدهید و ملامین فرمالدهید و برای اورزین B (رزین های کاربامات)، می باشد.
لاستیک، لاستیک کلره، بنزیل سلولز، نیتروسلولز، موویلیت (پلی وینیل استات)، پلی ایزوبوتیلن، پلی استایرن، پلی وینیل کلرید، رزین های ایندن، آلکید اصلاح شده، مالئیک و کومارون، مانیلاکوپال، سلولز استات، پلی وینیل کاربازول، پلی وینیل فورمال و پلی اکریلات ها یا حل نمی شوند یا صرفاً متورم می شوند.
وقتی بوتانول با حلال های دیگر مخلوط شود، اغلب به طور قابل ملاحظه ای قدرت حلالی آن ها (مخلوط) و ظرفیت رقیق سازی افزایش می یابد. اگر چه بوتانول، نیتروسلولز قابل حل در اتر را حل نمی کند، ولی آن به عنوان یک رقیق کننده یا “حلال پنهانی” همراه تولوئن، هیدروکربن ها و اتانول در تولید لاک های نیتروسلولز به مقدار زیادی به کار می رود. در آزمون Kauri-Butanol به عنوان یک ماده استاندارد، برای تعیین قدرت حل کنندگی سایر حلال ها به کار می رود. (ASTMD1133)
کاربردهای نرمال بوتانول
مقادیر کمی بوتانول (حدود 15-3%) از تیرگی لایه های لاکی موقع خشک شدن جلوگیری می کند. این عیب به خصوص در رطوبت های نسبی بالا موقعی صورت می گیرد، که مقدار رقیق کننده ها یا حلال های بسیار فرار موجود خیلی زیاد باشند. چنین مقادیر کمی هم چنین خواص جاری شدن را بهبود بخشیده و به عنوان یک حلال واسطه برای اجزا مجزای لاک عمل می کنند. این خواص بوتانول را برای لاک های نیتروسلولز، سلولز اتری و لاک های ترکیبی یک ماده افزودنی تقریباً ضروری ساخته است.
چون بوتانول نسبتاً آهسته تبخیر می شود، مقدار بوتانول اضافه شده باید همیشه طوری تنظیم شود که با شرایط فرآیند بعدی مطابقت نماید. مقادیر کم بوتانول لاک های آلکید و لاک های روغن خشک شونده را شل می کند، به طوری که آن ها را می توان آسان تر با قلم مو به کار برد. خواص روانی و جریان لاک ها را نیز بهبود می بخشد.
بوتانول در ساخت لاک های بر پایه سلولز استو بوتیرات یا شلاک مصرف می شود، همچنین در فرمول بندی لاک های سخت شونده با اسید یا لاک های کوره ای با دمای کم بر پایه محصولات تراکمی فرمالدهید با اوره، ملامین یا فنول مصرف دارد.
در این جا بوتانول نقش یک حلال را دارد و برای تنظیم ویسکوزیته مصرف می شود. مقدار بوتانول اضافه شده را به آسانی می توان مطابق شرایط فرآیند ویژه تنظیم کرد، قابلیت مصرف با قلم مو را می توان دقیقاً با تغییر مقدار بوتانول تغییر داد. حتی افزودن مقادیر بسیار کم بوتانول به لاک های بر پایه رزین های قابل حل در اتانول از چسبناک شدن جلوگیری می کند. بوتانول در لاک های وینیل کلرید– کوپلیمر نقش یک رقیق کننده را دارد. بوتانول در کروماتوگرافی لایه نازک و کاغذی به عنوان یک حلال ظهور استفاده می شود.
بوتانول به علت این که فقط قسمتی با آب امتزاج پذیر است به عنوان یک عامل استخراج مصرف می شود. مصارف شناخته شده آن عبارتند از: استخراج نمک های فلزی از محلول های آبی، پکتین ها از آماده سازی میوه، 6-آمینو پنیسیلانیک اسید از خیسانده های آبی و بازیابی استخراجی دی آمین ها در ساخت پلی آمیدها.
از دیگر کاربردهای نرمال بوتانول می توان به این موارد نیز اشاره کرد. نرمال بوتانول به عنوان یک عامل ضدکف در صنعت کاغذ و صنعت کاربردی به عنوان یک عامل کنترل برای پنبه کولودیون و به عنوان یک جز حلال در حلال های مخلوط شده می باشد. بوتانول در صنایع پلاستیک و پارچه به عنوان یک حمام انعقاد (دلمه شدن) برای نخ ریسی کردن الیاف های آکریلیک، به عنوان یک حلال شستشو در تهیه کاتالیزورها برای پلیمریزه کردن اتیلن در فشار پایین، به عنوان یک دربردارنده در رنگی کردن پلی وینیل الکل و در دیسپرسیون های آهارزنی پارچه برای الیاف های نایلون مصرف می شود.
قسمتی از بوتانول تهیه شده به میزان صنعتی به استرها تبدیل می شود و از آن ها نیز باید اساساً بوتیل استر استیک اسید، بوتیریک اسید، والریک اسید، گلیکولیک اسید و لاکتیک اسید را ذکر کرد.
این استرها یک قدرت حلالی عالی برای بسیاری از مواد که بوتانول آن ها را حل نمی کند، دارند. مثلاً لاستیک کلره، یا پلی استایرن- استرها را می توان تا 20% در بوتانول رقیق کرد بدون این که کیفیت آن ها تغییر کند. استرهای بوتانول با یک اسید کربوکسیلیک چند عاملی، مثلاً فتالیک اسید به عنوان پلاستی سایزرها (نرم کننده ها) برای پلی وینیل الکل مصرف می شوند.
ایمنی بوتانول نرمال
استنشاق بخارات بوتانول سبب سوزش پرده های مخاطی می شود و در غلظت های بالاتر بوتانول به عنوان نارکوتیک عمل می کند. بوی ملایم آن سبب نمی شود که پیش اخطارهای ایمنی معمول را در کار حمل ونقل و دست زدن به حلال ها نادیده بگیریم.
با تشکر مجله دانش شیمی و تیم پایان نامه من
با ما در تماس باشید : 09357007743
