خرید سود پرک | فروش سود پرک | نمایندگی سود پرک | قیمت سود پرک | سود پرک ارزان

سود پرک یا به جرات مشهورترین باز شناخته شده در بین انسان‌ها است. این باز که به نام کاستیک سودا یا سود سوزآور نیز شهرت دارد به علت کاربرد وسیع در صنایع مختلف و ارزان بودن نسبت به اکثر بازها و قدرت بازی بالای آن، یکی از موارد اصلی خرید باز، است. خرید سود پرک از آزمایشگاه‌های کوچک شروع شده و تا مقیاس‌های بزرگ صنعتی و نظامی ادامه دارد. سود پرک با فرمول NaOH کریستال سفیدی است که به سرعت دی اکسید کربن و رطوبت را از هوا جذب می‌کند. NaOH به سرعت در آب، الکل و گلیسیرین حل می‌شود. این باز بسیار قوی که به نام کاستیک سودا (سود سوزآور) در جهان شناخته می‌شود به صورت تجاری در فرم‌های جامد مختلفی مثل گلوله‌ها، تراشه‌ها و یا میله‌ها و در محلول‌های آبی با غلظت‌های متفاوت عرضه می‌شود و جالب است بدانید که هر دو فرم جامد و مایع دارای درجه خلوص متفاوتی هستند.

سود پرک معمولا سری

چند آبه تشکیل می‌دهد. هیدروکسید سدیم یک آبه NaOH.H۲O کریستالش از آب بین ۱۲/۳ تا ۶۱/۸ سانتی‌گراد جدا می‌شود. معمولا داده‌های مربوط به سدیم هیدروکسید مربوط به این مونوهیدرات هستند و به سود سوزآور بدون آب مربوط نمی‌باشند. سود پرک، در کنار اسید

و آب به عنوان مقیاس برای نشان دادن شدت اسیدی یا بازی بودن محیط، ماده شیمیایی و غیره استفاده می‌شوند.

تاریخچه سود پرک

تاریخچه سود سوزآور یا سدیم هیدروکسید هر چند با صابون گره خورده است، اما اطلاع دقیقی از زمان کشف و یا ساخته شدن سود پرک وجود ندارد. آنچه مشخص است اختراع صابون به پیش از میلاد مسیح بر‌ می‌گردد و اولین اشاره‌ای که به سدیم هیدروکسید در تاریخ شده است به اواخر قرن سیزدهم برمی‌گردد. پس هیدروکسید سدیم برای اولین بار توسط صابون‌سازان به دنیا معرفی شد. در کتاب اختراعاتی از هنرهای صنعتی مختلف (Al-mukhtara` fi funun min al-suna) المظفربن یوسف‌بن عمربن علی‌بن رسول یکی از پادشاهان یمن -تالیف شده- به فرآیندی برای تهیه هیدروکسید سدیم به عنوان بخشی از پروسه تولید صابون اشاره شده است. در این فرآیند با عبور آب از سدیم کربنات ناخالص در کنار آهک (CaO)، محلول سود سوزآور تهیه می‌شد. در سال ۱۷۹۱ نیکولاس لبلانک شیمیست و جراح فرانسوی پروسه‌ای برای تولید انبوه سدیم کربنات را اختراع و ثبت کرد. با این وجود سودپرک یک سال پس از مرگ این دانشمند فرانسوی(۱۸۰۷ میلادی) توسط هامفری‌ داوی مخترع و شیمیست انگلیسی که در تصویر مشخص است، کشف شد.(تاریخچه‌ای از فرآیند کشف وجود ندارد.) در قرن بیستم الکترولیز نمک طعام NaCl تبدیل به اصلی‌ترین راه برای تولید NaOH شد.

خواص سود سوزآور

خواص فیزیکی و شیمیایی سود پرک به شرح زیر است:

خواص فیزیکی

سود پرک خالص کریستال جامد بی‌رنگی است که در ۳۱۸ درجه سانتی‌گراد بدن تجزیه شدن، ذوب خواهد شد. همچنین این سدیم هیدروکسید در ۱۳۸۸ درجه سانتی‌گراد به نقطه جوش خود خواهد رسید. لازم به ذکر است که نقطه ذوب و جوش سود پرک با توجه به درصد خلوص آن و ترکیب هیدراته آن بسیار تغییر خواهد کرد و متفاوت با اعداد بالا در مورد محصولات مختلف خواهد بود.

سود سوزآور به راحتی در آب حل می‌شود (با افزایش دما میزان انحلال در آب افزایش می‌یابد)، اما در حلال‌های قطبی مثل

و

کمتر حل شده و در اتر و سایر حلال‌های غیر قطبی، حل نخواهد شد. که این امر نشان دهنده پیوند قوی بین سدیم و هیدروکسید است.

انحلال سودپرک در آب بسیار گرمازا است و مقدار زیادی از انرژی در اثر انحلال آزاد می‌شود و امکان پاشیدن آب به اطراف با شدت وجود دارد، لذا بهتر است نکات ایمنی لازم جهت کار با سودپرک در کنار آب مثل دستکش مخصوص و ماسک در نظر گرفته شود. محصول حاصل معمولا بی‌رنگ و بو است و اگر روی دست ریخته شود با چربی پوست واکنش داده و موجب سوختگی می‌شود، در صورت تماس با دست باید به سرعت با آب زیاد شستشو داده شود.

چگالی هیدروکسید سدیم ۲/۱۳ گرم بر سانتی‌متر مکعب در دمای اتاق (۲۵ درجه سانتی‌گراد) است و وزن مولکولی آن تقریبا ۴۰ گرم بر مول می‌باشد. سدیم هیدروکسید مایع ویسکوزیته‌ای بالا (۷۸ میلی پاسکال) و نزدیک به روغن دارد، این ویسکوزیته مانند دیگر مایعات با افزایش دما کاهش و با کاهش آن افزایش خواهد یافت.

هیدروکسید سدیم معمولا به صورت هیدرات‌های چند آبه وجود دارد و دیاگرام پیچیده انحلال آن توسط اس.یو. پیکرینگ در سال ۱۸۹۳ به طور کامل شرح داده شده است. معمولا در دمای کمتر از ۲۸ درجه سانتی‌گراد غلظت این هیدرات‌ها معمولا تا چهار آبه بیشتر و در تری هیدرات تا منو هیدرات با کاهش دما، غلظت آن‌ها نیز کاهش می‌یابد. به طور مثال هیدروکسید سدیم ۷ آبه در این دما غلظتی برابر ۱۸/۸ درصد دارد که با کاهش این دما تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد این غلظت به ۲۲ درصد خواهد رسید و منو هیدروکسید سدیم که پایدارترین هیدرات سود پرک است در ۱۲/۳ درجه سانتی گراد غلظتی برابر ۵۱ درصد و در ۶۲/۶۳ درجه سانتی‌گراد غلظتش ۷۳/۱ درصد خواهد بود؛ هر چند با افزایش دما پس از آن غلظت منو هیدرات به تدریج کاهش خواهد یافت.

جالب است بدانید که تنها هیدرات‌های سود پرک که دمای ذوب ثابتی دارند، منو هیدرات سود سوزآور (۶۵/۱۰ درجه سانتی‌گراد) و هیدروکسید سدیم سه و نیم آبه (۱۵/۳۸ درجه سانتی‌گراد) هستند. هر چند سود پرک به راحتی می‎تواند به مایع فوق سرد تبدیل شود اما تقریبا تمام هیدرات‌های هیدروکسید سدیم در دمای مختلف به صورت کریستال از آب جدا خواهند شد. قابلیت تبدیل به مایع فوق سرد موجب می‌شود که امکان تهیه کریستال هیدروکسید سدیم در غلظت‌های مختلف وجود داشته باشد، هر چند مقیاس رایج آن ۵۰ تا ۵۱ درصد است.

فرم کریستال آن متعلق به گروه فضایی ارتورومبیک و زیر شاخه Pbca آن است و هر اتم سدیم توسط شش اتم اکسیژن محاصره شده است که سه تای آن‌ها مربوط به اکسیژن‌های هیدروکسیل (OH یک بار منفی) و سه تای دیگر مربوط به ملکول‌های آب است. پیوند بین اتم‌های هیدروژن و اکسیژن بسیار پایدار است. لایه‎های اکسیژن نیز در کنار یکدیگر به وسیله پیوند هیدرژونی مولکول‌های آب نگه داشته شده‌اند.

خواص شیمیایی

سودپرک با واکنش هر اسیدی، نمک و آب تولید می‌کند، این نوع واکنش‌ها بسیار گرمازا هستند و در فرآیندهای تیتراسیون (نوعی آنالیز کمی شیمیایی) قابل استفاده است. هر چند از سود سوزآور نمی‌توان به علت ناپایداری آن در جذب دی اکسیدکربن از هوا به عنوان استانداردی اولیه (دقیق و قابل اعتماد) استفاده کرد.

سود سوزآور قابلیت خوبی برای واکنش با اکسیدها و فلزات دارد، که از این خاصیت می‌توان به عنوان مثال در حذف گازهای خطرناک ناشی از واکنش اسیدها مثل دی اکسید گوگرد استفاده کرد. همچنین برای ترسیب فلزات به صورت هیدروکسید از آب می‎توان از سودپرک استفاده نمود. خواص شیمیایی زیاد دیگری نیز برای هیدروکسید سدیم وجود دارد که توضیح آن از حوصله این مقاله خارج است.

نحوه تهیه سود پرک

هیدروکسید سدیم به طور صنعتی با غلظت ۵۰ درصد در اختیار بازار قرار می‌گیرد. چهار روش عمده برای تولید سود سوزآور در جهان وجود دارد که به طبع دارای مزایا و معایب خود هستند. روش اول که روش صنعتی تولید این محصول است روش الکترولیز محلول NaCl در حضور کاتد جیوه است. از تجزیه ملقمه موجود توسط آب، NaOH و هیدروژن تشکیل خواهد شد. هر چند وجود گاز کلر و جیوه مشکل آلودگی هوا را به دنبال خواهند داشت، اما محصول حاصل از این فرآیند بسیار خالص است و عیاری بالا خواهد داشت. واکنش‌های اکسایش و کاهش به صورت زیر خواهد بود:

Na⁺ + e + xHg → NaHgx

۲Cl^– → Cl۲ + ۲e

NaHgx + H۲O →  NaOH +  H۲ + xHg

۴H⁺ + → NO + ۲H۲O

۲NO + Cl۲ → ۲NOCl

کلرید نیتروسیل تشکیل شده و گاز کلر آزاد و کمی از جیوه مایع به سرعت در معرض هوا تبخیر خواهد شد که البته در مقیاس صنعتی آلودگی شدیدی را در پی خواهد داشت.

روش دیگر برای الکترولیز محلول NaCl استفاده از سلول دیافراگمی است. در این حالت NaOH در کاتد و کلر در آند تولید خواهد شد. هر چند این روش آلودگی جیوه را به همراه ندارد ولی محصول به دست آمده به علت وجود ناخالصی NaCl عیار کمتری خواهد داشت و تبخیر بعد از این مرحله جهت تغلیظ بیشتر ضروری است که خود به معنای انرژی بیشتر (هزینه بیشتر) خواهد بود. در این فرآیند ضمن حرارت محلول نمک موجود، متبلور شده و تخلیه می‌شود.

روش سوم استفاده از واکنش شیمیایی کربنات سدیم با هیدروکسید کلسیم است. این فرآیند به علت عدم خلوص بالا و غلظت زیاد محلول به دست آمده عموما مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و بیشتر در فرآیندهای لیچینگ که NaOH در محل تولید خواهد شد، از آن استفاده می‌شود. جالب است بدانید که پیش از اختراع روش الکترولیز از این روش برای تولید سود پرک استفاده می‌شد.

Na۲CO۳ + Ca(OH)۲ → NaOH + CaCO۳

همچنین در روش آخر که بسیار هزینه‌بر است، هیدروکسید سدیم از ترکیب سدیم فلزی خالص با آب تهیه می‌شود و محصولات جانبی آن تنها گازهیدروژن و گرما هستند. این واکنش منجر به ایجاد شعله خواهد شد و احتمالا شما آن را در آزمایشگاه شیمی مدرسه خود، برای نمایش فعال شدن بازی فلزات مشاهده کرده‌اید. هر چند به علت هزینه بالا از این روش اصلا در صنعت استفاده نمی‌شود.

کاربردهای هیدروکسید سدیم

علل خرید سود سوزآور بسیار زیاد است، زیرا کاربردهای بسیار متنوعی در صنایع مختلف دارد. از تولید صابون تا کاربرد در صنایع نفت و گاز و همچنین قیمت مناسب آن موجب به پیدایش بازار بسیار خوبی برای سود پرک شده است. از استفاده‌های این محصول به طور خلاصه می‌توان به تولید کاغذ و خمیر آن، تولید رنگ، تولید ابریشم مصنوعی، استفاده به عنوان از بین برنده چربی، تولید آلومینیوم از بوکسیت، تولید مواد منفجره و غیره اشاره کرد. به طور کلی فروش سود پرک به صنایع نظامی، نفت و گاز، کاغذ، رنگرزی، نساجی، غذائی، نوشابه‌سازی، تولید شیشه، پلیمر و غیره نیز موجب توسعه تولید آن شده است.

با تشکر از شما سفیر آزما کیان نمایندگی سیگما الدریچ در ایران و تیم طراحی پایان نامه من

09128308091 و 09357007743